Cambodja

Dag 38.
Aangekomen in Cambodja!
Cambodja, het land wat zich in 1975 nog bevond in de Rode Khmer oorlog. Een oorlog wat 1/4 van de bevolking heeft gekost. Het land waar hedendaags nog steeds jonge meisjes gebruikt wordt voor de seksindustrie. Het land wat dus veel leed onder haar ogen heeft meegemaakt.
Iets wat wij ons niet kunnen voorstellen in ons veilige Nederland. Iets waarvan wij weinig weten. Als ik kijk naar mijn stuk geschiedenis die ik heb gehad op de middelbare school, mij is nooit iets verteld over de oorlog in Cambodja. Hoe belachelijk is dat, gezien het nog maar 42 jaar geleden is dat dit gaande was.
We worden volgestampt met de 1e en 2e oorlog geschiedenis wat zeker ook niet onbelangrijk is gezien onze grootouders dit hebben meegemaakt. Maar vond het zo belachelijk dat ik hier zo weinig van wist. 'First they killed my father' is een recente film van de producent Angelina Jolie die op netflix staat en een weergave geeft over de geschiedenis van Cambodja. Zeker de moeite waard dit eens te zien.
Daarnaast is slavernij hier nog steeds aan de orde van de dag.......... Ik zal je later meer vertellen over de oorlog.

Dag 39.

Na een lange reis had ik nog 4 uur tegoed vanaf de grensovergang in een minivan. Ben benieuwd hoeveel uur ik nu al achter de rug heb tijdens mijn reis al. De ene rit nog erger als de ander. Tegen 13 uur werden we er ergens uitgegooid om even te lunchen. Half uur later vertrokken we weer in andere busjes. Met een hoop chaos en drukte op straat werden de busjes volgeladen. Marwa en ik keken elkaar aan en zeiden hardop.. Dit gaat nooit passen. Ik offerde mezelf op en ging in een andere bus. Daar werd ik ergens op de achterbank gezet tussen 2 mensen en de komende 4 uur bracht ik door op de scheiding van 2 stoelen...
Een 4 durende rit met allemaal slapende mensen om me heen heb ik in stilte genoten van muziek, serietje en de omgeving.
Houten hutjes of huizen staan op hoge palen en bevatten weinig meubels als je snel een blik naar binnen werpt. Daarnaast is het helemaal open, onder het huis tussen de houten palen zie je de families samen zitten. Geiten, koeien, kippen, honden, katten etc. op zoek naar eten en spelende kinderen in enkel hun onderbroekjes rennen op het stuk grond erom heen.
Ik moet ineens denken aan het moment dat ik met Leroy in Koh Samui heb gescholden op het houten hutje aan het strand wat kakkerlakken en gecko's bevatte. De locals zullen hier toch dagelijks mee te maken hebben lijkt mij. En hoor mij nou piepen om 1 kakkerlak. Echt een verwend prinsesje uit Europa die niks gewend is. Snap nu ook helemaal de lacherige reactie van de beste man die ik toen om hulp heb gevraagd.

Aangekomen in Siem Reap na een prachtige zonsondergang werden we met een gratis tuktuk naar ons hotel gebracht.. gratis...? Jaha.. niks is gratis in deze landen hoor dus ik ben benieuwd wat erachter zit.
Aangekomen bij het hotel sprong de chauffeur van zijn scootertje en vroeg ons wat we komende dagen gingen doen.
We vertelde dat we sunrise Angkor Wat wilde zien en hij stelde voor ons weg te brengen. Dat de rit nu gratis was maar een tip zeker welkom is en daaruit hoopt werk te kunnen opdoen. Ach waarom niet?
We spraken af dat hij ons 2 dagen later om 5.00 uur 's ochtends op kwam halen.
Ons prachtige hostel leek wel op een hotel, op de gedeelde badkamer wc en kamer na. Alles was zo schoon en het personeel erg attent!
Vervolgens zijn we lekker pizza gaan eten vlakbij de drukke uitgaansstraat. Door alle harde, lekkere muziek kregen we zin om te gaan stappen. Het is tenslotte Halloween.
De straten waren zwart van de mensen en tot mijn verbazing voornamelijk locals. Zoveel jongeren, mijn god! Verkleed, schreeuwend en duwend wurmde Marwa en ik ons tussen de mensen naar de eerste club; The Temple, de naam maakte het ook zeker waar. Omdat het zo druk was besloten we naar het dakterras te gaan. Daar hadden we een mooi uitzicht op de drukke straat.
Uiteindelijk wilde we ons tussen de menigte mengen dus gingen we naar de volgende (backpackers) club; Angkor Whaaatt. Daar hebben we lekker gedanst en wat gedronken. Marwa krijgt met haar Afro haar zoveel bekijks hier. Echt gieren gewoon. Ik ontkwam ook niet aan de aandacht van een open hart chirurg uit Dubai. Toen hij vroeg wat ik van beroep was en ik vertelde dat ik een 'nurse' was ging hij wel 3 x op z'n knieën om mijn hand te kussen. Ik zal er ook even bij vertellen dat deze chirurg overkwam als een vieze, behaarde sjeik waar ik zo snel mogelijk vanaf wilde. Ik wees naar mijn vinger en liet deze man mijn (natuurlijk neppe) trouwring zien. Deze heb ik vanaf het begin van de reis al om met voorbedachte raden. En thankgod for that !
Omdat het een lange en vermoeiende dag was besloten we op tijd naar bed te gaan.

Dag 40.
Vandaag lekker uitgeslapen en oh wat had ik dit nodig. Heb een heerlijk dagje voor mezelf gehad. Ontbijtje en hup, bikini aan en aan het zwembad liggen op het dakterras. Er was een flinke bewolking maar dit was ook wel lekker.
Hierna heb ik lekker in de lobby op mijn gemakje mijn reis verder uitgestippeld.
Net voor het eten besloten Mar en ik een massage en pedicure te nemen. De massage was niks vergeleken met Thailand alhoewel dit geaai over mijn rug ook wel prima was. Vervolgens wilde we bij Haven wat eten. Een restaurant wat mensen opleidt die (in hele brede zin) minder geluk hebben gehad in het leven. Zij nemen de jongvolwassen op, betalen ziektekosten, vervoer, en de alledaagse benodigdheden. Een huismoeder neemt de zorg voor hun op en een Zweeds stel, een vriendin van het stel en een Cambodjaanse kok leiden dit project. Zij leiden de jongvolwassen op om ze een betere toekomst en mogelijkheden te bieden.
Met een beladen gevoel schoven we aan aan de bar gezien er verder geen plek was.
Als ik naar de koppies om me heen kijk vraag ik me af wat al deze mensen van mijn leeftijd hebben meegemaakt. Bij sommige lijk je het leed gewoon op hun gezicht te zien.
Het was best prijzig voor een backpackersbudget maar het was het dubbel en dwars waard. Niet alleen voor het project maar ook het eten was heerlijk!
Vervolgens zijn we nog even over de nightmarket gelopen waar ik een prachtig schilderij gekocht heb. Namelijk de zonsondergang bij Angkor Wat wat rood gekleurd is. We raakte nog aan de praat met een Nederlands stel en wisselende ervaringen uit.

Dag 41
Om 4.15 uur ging onze wekker en om 5.00 uur stonden we gereed, net als onze tuktuk chauffeur. Op naar Angkor tempelgebied met zonsopgang. We waren iets te laat maar het uitzicht was alsnog fenomenaal. We begonnen bij Angkor Wat, de mooiste tempel van het hele terrein. Inmens groot, erg gedetailleerd en prachtig met zonsopgang. Te bedenken dat dit in 889 gebouwd is in 32 jaar door 50.000 mensen is een bijzonder feit. Te bedenken dat sommige kathedralen in 2 a 300 jaar gebouwd worden.
Het is een 400 vierkante kilometer groot park met ontzettend veel tempels. Alles is gebouwd in het jaar 800 en 900 en hier leefde het hele Khmer rijk. Tegen de 15e eeuw verlieten ze Angkor voor Phnom Penh waardoor de natuur zijn gang ging in Angkor. Tegen 1900 werd Angkor ontdekt door een Fransman en begon met aan het herstellen van de tempels. Toen het gebouwd was was het voor het Hindoeïsme, hedendaags heeft het een boeddhistische betekenis. Zoals de tuktuk chauffeur zei: Buddhisme in het hart, Hindoeïsme in het hoofd.
Toen we de brug overliepen van Angkor Wat naar de taxi chauffeur zagen we een aap zitten. Ik wilde een mooie foto schieten en stond 1 meter van hem vandaag. Hij draaide om, liet mij zijn tanden zien en kwam op me af. Heb nog nooit zo hard een sprintje getrokken om 7 uur in de ochtend volgens mij. 😂 maar hey.. heb wel een mooie foto dat ie zijn tanden liet zien. Dat dan weer wel.

Na Angkor Wat zijn we naar Bayon gegaan. Een tempelcomplex met wel 216 gezichten. Onderweg zagen we hoe toeristen op een karretje bovenop olifanten naar deze tempel gebracht werden en konden Mar en ik het niet laten om deze mensen uit te schelden vanuit onze tuktuk.
Daarna zijn we naar Ta Prohm gegaan oftewel de tempel die wereldberoemd is geworden door de film Tomb Raider. Hier zie je duidelijk dat de natuur het overgenomen heeft. Bomen groeien over de tempels heen wat voor een bijzonder beeld zorgt. Ook is er veel ingestort maar hier zijn ze vanuit een Indiaas Instituut mee bezig om dit te herstellen.
Bij de vele tempels zie je veel mensen maar vooral veel kinderen die je van alles willen verkopen.
Met hun grote puppy ogen komen ze naar je toe en smeken je iets te komen.. 'please money miss, no school, I have to work.. please, please'. Deze kinderen horen naar school te gaan in plaats van te werken. Er word geadviseerd ze hierdoor niks te geven en dit niet te supporten. Toch heel moeilijk als er 3 kinderen rondom je heen je superzielig aan zitten te kijken.
Ik probeer ze niet aan te kijken maar jeetje.. doet pijn in mijn hart hoor.
Tegen 11.00 uur begonnen we in te kakken en dat kwam mooi uit want we gingen terug naar ons hostel.
Ondertussen had ik met de tuktuk chauffeur afgesproken dat ie mij moest komen halen rond half 4. Want om 6 uur vlieg ik naar Phnom Penh. Het is maar 3 kwartier vliegen maar ben de busritten even helemaal beu. Zeker na een lange dag als vandaag. Na afscheid genomen te hebben van Marwa ben ik richting het vliegveld gegaan.
Tegen 8 uur kwam ik hongerig en vermoeid aan in mijn hostel. Aan de receptie vertelde ze mij dat er een foutje gemaakt was en dat ik dus in een 6 persoonskamer kwam ipv 4. Terwijl ik net voor de 4 persoons had betaald. Scheelt niet veel geld maar toch .. principe kwestie. Opeens deed ze alsof ze geen Engels meer kon dus ik dacht verrek maar.
Ik kreeg een bed aangewezen. Bovenste bed van een stapelbed pal naast de wc.
Oké.. eerst maar eten, misschien valt de langzaamaan kokende woede daarna wel mee.
Het is 2, 3 en 4 november waterfestival (oftewel Bon Om Tuk) en vandaag begon het dus. Heel het land viert feest, er worden bootraces gehouden, vuurwerk afgestoken en iedereen is op straat te bevinden.
Veel is daardoor gesloten waardoor het moeilijk is om in een restaurantje plek te krijgen.
Ik sloot ergens achteraan in de rij voor een kleine toko. Er was geen plek voor mij alleen maar ik kon wel aan tafel aanschuiven bij andere mensen. Prima, ik heb honger dus schoof aan bij een Amerikaan en Italiaanse. We raakte aan de praat en na mijn maaltijd ben ik weer terug gegaan naar het hostel.
Ik lag op de kamer met alleen maar Cambodjaanse vrouwen. Ik besloot voor mezelf morgen een lekker hotel te boeken want ik heb echt een kamer voor mezelf nodig. Grrr.

Dag 42.

Tegen half 8 werd ik wakker van een aparte lucht. De Cambodjaanse vrouwen op mijn kamer waren aan het ontbijten... De sterkte lucht van koffie en sate en zeewierchips maakte mij wakker... hmmkey....

Met lood in mijn schoenen zat ik aan het ontbijt. Ik was moed aan het verzamelen om het verschrikkelijk leed en verdriet van dit land onder ogen te komen. Maar ik ben nou eenmaal hier en ik vind dat het erbij hoort. Ik sprak met een tuktuk chauffeur een bedrag af voor een halve dag. Eerst naar Tuol Sleng gevangenis. Daar betaalde ik 8 dollar voor een audioapparaat.
Wat ik hier heb gehoord, wil ik met jullie delen.

VOOR DEGENE DIE GEVOELIG ZIJN VOOR OORLOGSDRAMA, VERDRIET EN LEED, EVEN DEZE DAG OVERSLAAN.

Phnom Penh, de hoofstad van Cambodja, heeft veel geleden tijdens de oorlog.
Op 17 april 1975 wilde Pol Pot een communistische staat maken van Cambodja. Stadsmensen zouden een corrupte instelling hebben volgens Pol Pot. Rood was de kleur van het communisme en Khmer is de grootste etnische groep.
De Khmer Rouge heeft tijdens de oorlog binnen 48 uur de hele bevolking in de hoofdstad Phnom Penh en omliggende steden inclusief de zieken, ouderen en gehandicapten naar het platteland begeleid. Degene die weigerde mee te gaan, werden ter plekke geëxecuteerd. Onderweg alleen al stierven er duizenden mensen. Op het platteland aangekomen moesten zij zo'n 12 tot 15 uur per dag werken. Productie van voedsel was namelijk het enigste wat dit land nodig zou hebben volgens Pol Pot. Als ze merkten dat je een andere taal kon spreken, een bril droeg of intellectueel was, was al reden genoeg om je te executeren. Daarbij moesten Monniken ook werken want regulier geloof werd ook afgeschaft, alleen nog maar geloof in het Khmer.
Pol Pot aka Saloth Sar was hiervan de grote aanstichter. Deze zieke geest wilde een nieuwe revolutie en een nieuwe tijdperk inluiden. Het jaar 1975 zou het jaar 0 worden en hij wilde van het hele land een gelijkmatige, klasseloze boerenstaat maken.
Aangekomen in het Tuol Sleng gevangenis zie je wat het gevolg was van Pol Pot zijn zieke geest. Een oude school wat in 1975 omkeerde in een gevangenis met veel leed en verdriet.
Hier werden honderdduizenden mensen heen gebracht zonder dat ze zelf vaak wisten waarom. Dagelijkse mishandeling, ondervraging, folteringen, martelingen en moorden vonden hier plaats. Het doel van de s21 gevangenis was bekentenissen krijgen uit agenten van de Amerikaanse CIA of Russische KGB.
In 1979 werd het binnengevallen en het enige wat overbleef waren 14 lichamen waarvan er 7 nog leefde. Als monument voor de 7 overledene zijn er 7 witte gedenkstenen geplaatst. Gebouw A werd gebruikt voor de belangrijke mensen waarbij soms hun identiteit verwijderd werd uit het register. In elke ruimte op de benedenverdieping vind je een oud, ijzeren bed met een ijzeren staaf waar de voeten aan vastgebonden werden. Aan de muur hangt een foto van levenloze en mishandelde lichamen die zijn aangetroffen bij het binnenvallen van de s21 gevangenis.
De mensen werden doodgeknuppeld in plaats van geschoten om er zo voor de te zorgen dat de stad hoorde wat hier plaats vind. Daarnaast wilde ze geen munitie gebruiken omdag dit erg duur is. Wie geluid maakte tijdens mishandeling kreeg 10 zweepslagen of 5 stroomstoten.
Het is afgrijselijk om naar deze ruimtes te kijken en te bedenken wat zich hier heeft plaatsgevonden. De donkere plekken op de vloer zijn ingetrokken bloedvlekken.
Voor gebouw A en naast gebouw B staat een houten structuur (oftewel galg) wat gebruikt werd voor foltering. Hierbij werden ze vastgebonden, gefolterd en/of opgehangen. Om vervolgens met hun hoofd in een emmer uitwerpselen en vies water te worden geduwd. Daarna ging de foltering gewoon door. Voor de galg staan 3 potten waarin de mensen verdronken werden.
Een serene rust domineert deze omgeving en bij elke toerist die hier met oortjes loopt en naar de verhalen luistert, zie je de verslagenheid in hun gezicht. Zo ook in dat van mezelf.

Gebouw B vind plaats voor een rustig en vredig tuintje wat we tijdens de oorlog ook zo bij lag. Archieven en bewijsstukken werden in gebouw B bewaard. Nu word het gebruikt om de mensen die hier vermoord zijn een gezicht te geven. Rijenlange foto's van ouderen, kinderen, vrouwen en mannen.
Op de foto's zie je hoe uitgemergeld ze zijn, mishandeld zijn en bij vele zie je zelfs de angst in hun ogen.
Kinderen denk je.. ja... Heel veel kinderen zijn hier ook vermoord. Want Pol Pot zijn woorden waren: wie onkruid verdelgd moet ook de wortels meenemen. En voor de onschuldige mensen had hij ook de gezegde namelijk: beter onschuldigen vermoorden dan de strijd verliezen.
Deze man was echt ziek in zijn hoofd...

Ook hangt er een bord met tientallen foto's van kaderleden, te herkennen aan hun zwarte kleding. Kaderleden zijn leden van de Rode Khmer. De oudste is misschien nog geen 20. De jongste zijn net tieners. Hun opleiding bestonden uit het leren van gedragsregels en werden makkelijk gemanipuleerd dat s21 het ziel van het land was. De vrouwen die hier werkte, werkte in de keuken of als medisch personeel.
Duch, de directeur van s-21. Kreeg als functie om gevangenissen in te richten voor vijanden van Lon Nol.
Hij koos vaak tieners en leidde deze cruw en manipulatief op. Elke dag begon in s21 het volkslied. Wat voor vele het laatste lied of geluid was wat zij hoorden. Het personeel was doodsbang voor Duch. Soms ging hij 's nachts kijken wat er gebeurde met mishandeling in gebouw A. Hij ging bevelen uitdelen waarvoor hij niet bevoegd was. Zo keek hij toe hoe een jonge tiener de koppen insloeg van 5 onschuldige mensen. In s21 was er plaats voor 1200 gevangenen. Na de oorlog keerde hij zich in het Christendom om vanwege vergevenis. In 1991 keerde Duch terug naar Cambodja en 1 jaar later gaf hij zijn naam vrij aan 2 journalisten en bekende zijn gruwelheden. In 2007 werd hij terecht gesteld. (2007!!!!!) Hij werd naar de moordvelden gebracht waar hij eerst altijd toekeek. Nu knielde hij, huilde hij en vroeg om vergevenis. In 2010 werd hij veroordeeld voor een gevangenisstraf van 35 jaar. Hij ging in hoger beroep en kreeg levenslang.
In 4 jaar tijd stierven 3 miljoen mensen oftewel 1/4e van de bevolking.
Gezinnen werden vermoord met ook de kinderen zodat zij later geen wraak konden nemen.
Verpleegkundigen van de Rode Khmer kregen een opleiding van 4 maanden. Ze behandelden uitputting met wat zij vitamine C bedoelde. Dit bestond echter uit een cocktail van meel, suiker en azijn. Om anatomie te bestuderen werden sommige gevangenen levend opengesneden. Andere gevangenen gaven 4 zakken bloed voor de soldaten van de Rode Khmer.
In blok B vind je ook dozen kledingstukken en martelwerktuigen. Gedetailleerde schilderijen, gemaakt door 1 van de nabestaanden, toont hoe hier gebruik van werd gemaakt.
Nadat ik dit gebouw uit kwam ben ik op een bankje gaan zitten uit de bloedhete zon. Met mijn handen in mijn hoofd luisterde ik naar de verhalen van de nabestaanden. Mijn ogen werden vochtig en zag zo al die foto's weer voor me. De verdere details van wat deze mensen daar hebben meegemaakt zal ik jullie besparen.

In gebouw D vind je zelfgemaakte cellen van steen en houten verhoorhokjes.
De cellen zijn zo'n meter breed en 2 meter lang met een metalen ring aan de vloer. Een overlevende vertelt door mijn oortjes dat hij hier uren mishandeld werd. Zijn rug was zo gezwollen dat hij hier niet op kon liggen. Maar zodra hij bewoog hoorde de bewakers de kettingen en ging de mishandeling door. Een metalen kistje staat er nog op de grond voor de behoeften en een plastic benzinefles voor de urine. En owee als er op de vloer gemorst werd, dan moesten ze dit oplikken.
Sommige gedetineerden werd 1 x per week of 1 x per maand gedouched. Met 20 man werden ze naakt aan de vloer geketend en vanuit het raam werden ze ondergesproeid. Vervolgens moesten ze uren, soms dagen zo blijven liggen. Met als gevolg dat vele huidaandoeningen kregen.
Bij de allerlaatste ruimte in gebouw D, zie je vele doodshoofden. Bij sommige kan je duidelijk zien wat de doodsoorzaak zou kunnen zijn gezien het grote gat in de frontale kwab.
Terug buiten loop je tegen een monument aan voor alle slachtoffers. Alle namen waarvan ze bekend zijn staan om stenen geschreven.

Op een bankje luisterde ik naar de laatste verhalen. Ik weet niet eens te beginnen om te omschrijven wat ik hiervan moet vinden.
Lopend naar de uitgang tref ik 2 overlevende van de Tuol Sleng gevangenis aan. 2 heren op leeftijd die achter aan tafeltje zitten om hun boeken te verkopen.
Een lieve glimlach op hun gezicht bedoezeld de ellende wat hun ogen hebben gezien. Hun families proberen de boeken aan je te verkopen maar of deze 2 heren hier met eigen wil zitten, ik weet het niet. Ik heb er geen goed gevoel bij in ieder geval.
Ik liep naar mijn tuk tuk chauffeur en we gingen naar de volgende bestemming:
Choeung- Ek oftewel the Killing Fields.
Door het drukke centrum heen net buiten Phnom Penh kwamen we er aan.
Wederom huurde ik weer een audioapparaat. Terwijl ik van punt naar punt liep en het verhaal hoorde hierover voelde ik een koude killing over me heen terwijl ik in de bloedhitte liep.
Over het hele land liggen 300 massagraven waarvan Choeung- Ek een van de bekendste is.
Om niet teveel geluid te maken en kogels te besparen werden veel mensen naar deze graven gebracht, op de rand van het graf doodgeslagen met ijzeren staven. Vervolgens werden hun kelen opengesneden om zeker te weten dat ze dood waren. Er staat een grote soort palmboom op het terrein dat scherpe palmbladen heeft en gebruikt werd om de kelen door te snijden. Ik liep naar de boom en raakte de scherpe kartelrand aan... kan me voorstellen dat dit lukt ja..
Vervolgens werd ik naar een rustige plek geleid met bomen en een vijver.
Als je goed op de grond lette, zag je regelmatig nog kledingstukken liggen die vast in de grond zitten. Het vijvertje, zo mooi en sereen als het nu lijkt is ook een groot massagraf wat door de droogte bijna droog lag.
Rondom de vijver staan allerlei bankjes en terwijl ik mezelf op een bankje wegzet luisterde ik naar de audio in mijn oren.
Als eerste muziek, wat het leed van de oorlog moest representeren.
Wederom met mijn hoofd in mijn handen laat ik een traan schieten. Deze muziek komt binnen....
Na de muziek werden verhalen van slachtoffers gevolgd. Een vrouw vertelde dat ze door 12 kaderleden verkracht is en nadat ze knock out is gegaan is ze naakt in een maïsveld aangetroffen.
Jaren na de oorlog kon ze het leed van haar eigen dorp niet meer aan. Iedereen wist namelijk wat er was gebeurd en verafschuwde haar. Vol schaamte heeft ze haar dorp verlaten en is ergens anders opnieuw begonnen.
Langs het pad van de vijver zie je links en rechts overal graven. Sommige hebben een dak en afzetting met houten palen. Om deze houten palen hangen wel duizende armbandjes in allerlei kleuren.
Ook tref je bakken met kleding, botten en tanden aan. Op 1 van de glazen bakken lag zelf een paar tanden, een onderkaak en botten. Om de 2 a 3 maanden verzamelt het personeel weer opnieuw gevonden voorwerpen.
In 1 graf waren enkel lichamen zonder hoofd gevonden, de andere alleen maar vrouwen, de ander vrouwen en babys.
Vervolgens kwam ik aan bij de Killing Tree. De bekende boom waar baby's en kinderen tegenaan gesmeten werden tot ze dood waren omdat hun ouders zich tegen de Rode Khmer hadden gekeerd. De bloedspatten waren jaren na de oorlog nog zichtbaar, tegenwoordig gelukkig niet meer. De vele gekleurde armbandjes aan de boom symboliseren nu de Killing Tree. Terwijl ik heel de boom en de verhalen in mij opnam, sprongen de tranen in mijn ogen. Achter me lag namelijk het graf waar de doodgeslagen lijkjes daarna in gedumpt werden.

Als laatste liep ik naar de Stupa, een groot, wit monument gebouwd in 1980.
Op de trappen moet je je schoenen uitdoen voor respect. In de Stupa loop je gelijk op tegen een metershoge glazen wand met verdiepingen. Gevuld met alleen maar doodshoofden. Allemaal bevatten ze stickers met verschillende kleuren. De stickers symboliseren of het een man of vrouw was en hoe diegene gestorven is.

De littekens van deze oorlog zijn nog dagelijks voelbaar onder de Cambodjanen. 'Het land van de wezen' gezien vele nooit meer hun familie hebben teruggevonden.
Tijdens de oorlog werd het Rode Khmer leger gefinancieerd door voornamelijk China en Amerika. Miljarden werden toegestopt voor wapens, munitie, training, eten en medicijnen zonder dat iemand ook wist wat zich daadwerkelijk in dit land afspeelde. De doelstelling achter de steun was dat men zich kon verdedigen tegen het verzet in Vietnam. Uiteindelijk is het Vietnam gelukt om een einde aan het regime van Pol Pot te brengen. Tot grote schrik van VS omdat Vietnam nu met de eer kon strijken die een einde bracht aan een regime die ver boven die van de Nazi's uitstak. In 1998 gaven de laatste Khmer leden zich over in de VN en tot op heden vinden nog steeds rechtzaken plaats om belangrijke leden van het Rode Khmer leger te berechten.

Er is zoveel nog niet bekend over de oorlog. Maar er word ook zo weinig over verteld. Ik heb hier namelijk nooit van geweten op de middelbare tijdens geschiedenislessen. Wat jullie ?! Vandaar dat ik mijn nu lange blog wijt aan de oorlog, de gruwelijkheden en de vele verschikkelijke details.

Dat we allemaal mogen strijden voor menswaardigheden en medeleven. Overal.. vandaag en in de toekomst!
De wereld zal nooit helemaal zuiver zijn van ellende maar dit mag nooit maar dan ook nooit meer gebeuren.

VANAF HIER KUNNEN DE MENSEN DIE GEEN OORLOGSDRAMA WILDE LEZEN, WEER VERDER LEZEN.

Ik nam alles in me op, voelde het leed en verdriet en voelde me erg somber. Terwijl dat we door de drukte van de straten langs scooters en auto's terug naar het hotel reden probeerde ik alles te verwerken van wat ik gezien en gehoord had. Ik zal dit met mij meenemen, de rest van mijn leven. Terwijl ik in mijn tuktuk somber instapte om de 40 minuten naar het hostel te rijden, kwam ik er vrolijk uit. Onderweg werd ik gepasseerd door vele honderden tuktuks volgeladen met families op weg naar Bon Om Tuk. Kindjes en gezinnen die naar mij zwaaide ontroerde mij en zij staken mij aan met hun glimlach. Een dezelfde tuk tuk bleef mij telkens passeren met een klein jongetje, zijn ouders, 2 zusjes en ik denk zijn 2 oma's. Allemaal keken ze en zwaaide ze vriendelijk naar me. Vervolgens wilde ze dat de kleine jongen hetzelfde zou doen maar die vond het allemaal wel heel spannend toen ik naar hem zwaaide dat hij niet durfde te kijken. Zijn familie en ik moesten hier erg om lachen.
Terug in mijn hostel heb ik me gauw uitgecheckt en ben ik naar mijn hotel gelopen een paar tientallen meters verderop. Nog geen paar minuten lag ik lekker aan het zwembad in de volle zon. Just what I needed after a heavy day.
Na een aantal uurtjes liep ik terug naar mijn kamer maar ik kreeg de deur dus niet open. Nadat ik hulp gevraagd had en ze met 3 man aan mijn deur aan het trekken en bonken waagde ze een poging via het balkon. Via de binnenkant lukte ze het na 10 minuten pas om de deur open te krijgen.
Omdat ik best trek had besloot ik naast de deur te eten bij de pizzeria. Onder het genot van het vuurwerk van Bon Om Tuk at ik mijn pizza en biertje op. Moet eerlijk zeggen dat ik me wel rotschrok na een dag als vandaag toen ik de eerste knallen van het vuurwerk hoorde.
Terwijl ik terug liep naar mijn hotel kocht ik op straat 2 koude biertjes en wilde die op mijn balkon opdrinken. Voor het hotel hadden het personeel en de tuk tuk chauffeurs zich verzameld en nodigde mij aan tafel uit. Waarom ook niet ?
Ik dronk mijn biertjes op en bij elke 3 slokken wilde ze opnieuw proosten. Op tafel lag er allerlei eten in zakjes en ik mocht overal van pakken. Ik had natuurlijk net gegeten dus ik sloeg over. Toch wilde de oudere heer tegenover mij dat ik de smaak zou proberen dus nam overal een klein stukje af en liet het mij proeven.
Na de 2 biertjes bedankte ik de heren en liep naar mijn kamer. Even genieten dat ik een kamer en bed voor mezelf alleen heb gezien dit al ruim 2 weken is.

Dag 43
Volgende dag werd ik om half 1 opgehaald door de bus. Ik checkte uit in het hotel waarbij de beste hoteleigenaar mij vroeg waar ik heen moest. Ik vertelde dat ik om half 1 opgehaald zou worden, dat ik mijn ticket via Giant Ibis gister geboekt en betaald had. De beste man vertelde mij dat de straat afgesloten is en dat maatschappijen helemaal niemand ophalen i.v.m. het waterfestival. Ik vroeg of ik naar het kantoor kon bellen en de beste dame legde mij uit dat de bus over een half uur zou vertrekken dus dat ik naar het kantoor moest komen.
Ik sprong in een tuktuk en hoopte echt oprecht dat ie door de stad zou scheuren. Zoals ik inmiddels al gewend ben met die rijstijl hier in Azië. Maar nee hoor... meneer reed op zn dooie gemak.
Net op tijd kwam ik aan, sprong de bus in en 5 minuten later reden we weg. Pffieuw.
4 uur later arriveerde ik in Sihanoukville.
Tijdens een pitstop onderweg heb ik ergens kip gegeven waarvan ik onderweg voelde dat die niet lekker gevallen was.
In het hostel aangekomen voelde ik me steeds beroerder. Op naar bed!

Dag 44, 45 en 46
Over afgelopen dagen kan ik kort zijn. De hele reden waarom ik in deze stad ben beland is om dat ik naar de eilanden Koh Rong en Koh Rong Samloen wilde gaan. En ook omdat ik op mijn visum voor Vietnam aan het wachten was. Doordat ik me dus niet lekker voel heb ik een 1 hele dag op bed gelegen met veel buikpijn en niks gegeten. De dag erna reden er geen boten naar het eiland in verband met de ruwe zee en voelde me nog steeds niet top. De volgende dag ging het iets beter en ben ik met mijn Engelse onderbuuf wat gaan eten bij Mad Monkeys. Voor we het wisten waren we 7 uur verder. Jeetje, wat een lambaldagen.

Dag 47.
Oké.. Ik hoop echt dat ik vandaag mijn visum krijg want word langzaamaan gek in deze saaie stad en zonder doel of vooruitzicht. Ik kan wel zeggen dat ik volledig uitgerust ben maar dat is dan ook het enige.
Na mijn ontbijt kreeg ik mail.. en jawel.. mijn visum.
Helaas heb ik afgelopen dagen veel slecht nieuws gehad over Vietnam. Overal is het regenachtig weer, koud (13graden is voor mijn huidige kledinggarderobe koud ja!) En de typhoon heeft veel schade, doden, ellende en overstromingen veroorzaakt.
Na lang twijfelen heb ik een andere omkeer gemaakt.
Ik ga naar Bali, Indonesië! Zoek het maar uit met de regen! Ik wil mijn laatste weken lekker genieten van het weer.
Ik ben dus 4 uur bezig geweest om tickets te regelen. Het lukte allemaal niet, zelfs mijn pa vanuit huis aan het werk gezet, zonder resultaat.
Goed chaggerijnig omdat mijn mail en internet mij in de steek liet ben ik naar een tourbureau gelopen. Zij hebben mijn tickets uiteindelijk geregeld. Thank god.. morgen weg hier !
Dus kortom samengevat:
- voor niks zitten wachten op mijn visa voor Vietnam ✔
- voor niks in dit vreselijk saaie stadje doorgebracht ✔
- 4 dagen naar de gallemiezen ✔
- tot rust komen en compleet niks uitgevoerd ✔
- mezelf helemaal gek gemaakt van verveling ✔
- reismotivatie kwijt geweest✔

Maarrrrr ik heb een nieuwe doel en heb er weer zin in!

Dag 48.
Vandaag is het zover, eindelijk weer een nieuwe bestemming. En ik ben er zo ongelofelijk aan toe. Het stond eerst op mijn planning, toen weer niet en toen weer wel. Het leven van een reizigster veranderd om de haverklap!
Op mijn gemak heb ik uitgecheckt en ben ik naar het vliegveld gebracht, ondertussen begon het kei hard te regenen en verscheen er een lach om mijn gezicht. HA, en ik zat er nog aan te denken om een tuktuk te nemen. Hele grote blij dat ik gewoon in een auto zit.
Aangekomen op het vliegveld ben ik me gaan inchecken om vervolgens een plekje te zoeken. Er was weinig plek dus ik wurmde mezelf tussen een aantal mensen. Toen ik opkeek vanuit mijn netflix serietje zag ik Chris Zegers naast me staan die aan het kletsen was met de cameraman die naast mij zat.

Chris zal wel gedacht hebben... 'wat zit die meid raar te kijken'. Ineens besefte ik dat het Chris Zegers was en dat ik mij tussen de crew van 'BNN op reis' begaf gezien alle camera attributen.
Ik stond op en vroeg of ik een foto mocht maken waarop hij heel charmant antwoorde ' Ik dacht dat je het nooit zou vragen. Na een poos gekletst en wat gegeten te hebben met de crew gingen we onze wegen scheiden.

Na een tussenstop in Kuala Lumpur belande ik na 6 uur in Bali.
Op het vliegveld werd ik opgewacht door een mannetje van mijn hotel.
Zo leuk als je de schuifdeuren uitstapt en er staat iemand te wachten met een bordje waar je naam opstaat. Zeker omdat aan het einde van rij waar ik langs moest misschien wel 100 taxi chauffeurs stonden die allemaal vroegen of je mee ging.
Eenmaal ingecheckt in mijn hotel ging ik lekker naar bed.

Volgende week meer over Baliiiii!

Veel liefs,

Sophie